Chứng chỉ ISO 14001 đã được cấp lần thứ nhất ở Việt Nam vào năm 1998, sau 2 năm tiêu chuẩn - TC ISO 14001 sinh ra. Giai đoạn đầu, các công ty ở Việt Nam áp dụng ISO 14001 phần nhiều là công ty nước ngoài hay liên doanh, đặc biệt là với Nhật Bản, vì quốc gia này luôn đi đầu trong gìn giữ môi trường và ứng dụng ISO 14001.
Ở Việt Nam, chứng nhận ISO 14001 cũng đã được cấp cho khá nhiều các loại hình sản xuất kinh doanh & dịch vụ như chế biến sản phẩm thực phẩm (mía đường, thủy hải sản, rượu bia giải khát…), điện tử, hóa chất (dầu khí, sơn, giữ gìn thực vật), vật liệu thiết lập, du lịch-khách sạn... Hầu hết các doanh nghiệp thành viên của Tổng doanh nghiệp Xi măng Việt Nam như Xi măng Hoàng Thạch, Bỉm Sơn, Hoàng Mai… cũng đều đã, đang & trong quá trình xây dựng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001, vừa mới đây là một loạt khách sạn thành viên ∈ Tập đoàn Saigon Tourist.
Tuy nhiên, so với số lượng khoảng sáu.000 công ty đã được chứng nhận về QMS ISO 9001 thì số lượng các doanh nghiệp sử dụng tiêu chuẩn về quản lý môi trường còn rất nhỏ bé.
Công ty... Nản
Theo đơn vị Năng suất Việt Nam, một trong nhiều những nguyên nhân tại sao trọng yếu nhất, khiến việc triển khai ISO: 14001 khó phát triển nhiều hơn rộng rãi trong bộ phận trung tâm là do Nhà nước, cơ quan kiểm soát chưa có chính sách cụ thể để bổ trợ các công ty, trung tâm trong việc ứng dụng HT quản lý về môi trường theo ISO 14001. Việc ứng dụng ISO 14001 cho tới nay vẫn chịu sức ép chính là của khách hàng.
"Hiệu hoàn toàn thi yêu cầu đối với luật pháp trong công tác gìn giữ môi trường chưa cao, dẫn tới nản lòng & thiệt thòi cho những doanh nghiệp quan tâm và đầu tư cho công tác gìn giữ môi trường", 1 báo cáo vừa mới đây của tổ chức này cho biết.
Xuất hiện tình hình nếu không chắc chắn nhất thiết (không có yêu cầu từ phía khách hàng, để ký kết hợp đồng, xâm nhập thị trường nước ngoài…) thì có những doanh nghiệp sẽ ko áp dụng ISO 14001 để tránh những khoản đầu tư nhất định.
Cũng theo công ty Năng suất Việt Nam, 1 vì sao ≠ cũng được đưa ra là doanh nghiệp Việt Nam còn yếu kém trong hoạch định đường hướng phát triển thêm & tầm nhìn dài hạn, ảnh hưởng tới năng lực và động lực phát triển thêm của tổ chức. Trong lúc định hướng phát triển còn chưa rõ ràng thì chính sách về môi trường sẽ còn mờ nhạt.
"Vì vậy, việc tạo dựng chính sách bảo vệ môi trường còn mang tính hình thức, thậm chí nhiều người lao động chưa biết, chưa hiểu biêt chính sách môi trường của tổ chức mình. Điều ấy đã gây không nên trong việc thể hiện sự tham dự của mọi thành viên trong công tác bảo vệ môi trường", Báo cáo cho biết.
Ở một góc độ ≠, Trong khi nhiều những doanh nghiệp không mấy mặn mà với việc gìn giữ môi trường, một số doanh nghiệp sau giai đoạn khai triển áp dụng ISO 14001 và có được mục tiêu môi trường của mình đề ra, lại lúng túng không biết đưa ra đích đến gì tiếp sau đây.
Cụ thể, "có những doanh nghiệp đã cắt giảm tối đa việc ứng dụng giấy văn phòng & cảm thấy rất khó để có thể giảm được nửa, thế nhưng họ vẫn bám lấy mục đích đó và nỗ lực hành động chúng một cách chật vật. Nhưng khi đó vẫn còn phần lớn khía cạnh có thể cải tiến như tiết kiệm điện, tiết kiệm nước, giảm chất thải… thì lại bị bỏ qua", ông Phạm Trường Sơn, một chuyên gia về hệ thống quản lý môi trường nhận xét.
Việc khai triển đánh giá ở bên trong cũng là 1 trong các điểm yếu đối với nhiều các doanh nghiệp. Chu kỳ đánh giá nhiều lúc vẫn mang tính hình thức, vì thế các phát hiện nhận xét đôi lúc chưa đem đến giá trị thật sự cho việc cải cách môi trường.
“Biển cấm” đã giương lên
Mặc dù bảo vệ môi trường là 1 vấn đề còn mới, thế nhưng tỷ lệ thuận với tốc độ xuống cấp của môi trường, các văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề này đã mỗi bước được hoàn chỉnh, thể chế hoá vào phần đông các ngành luật.
Hệ thống luật pháp quy định về gìn giữ môi trường ở nước ta từ 5 1993 đến nay đã chỉnh sửa tương đối full các yếu tố làm nên môi trường. Các văn bằng quy phạm pháp luật về giữ gìn môi trường đã quy định từ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan kiểm soát nhà nước về gìn giữ môi trường, quyền & nghĩa vụ căn bản của mỗi đơn vị, cá nhân trong khai thác, ứng dụng & gìn giữ môi trường.
HT TC đối với môi trường cũng đã được công bố, làm cơ sở pháp lý cho việc xác định trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ thể trong việc gìn giữ môi trường. Các quy định pháp luật đã đặc biệt chú ý đến khía cạnh toàn cầu của vấn đề môi trường.
Thời gian mới đây, một loạt hành động gây ra ô nhiễm môi trường nghiêm trọng của các trung tâm, doanh nghiệp cũng đã bị người dân, báo chí & các cơ quan chức năng phát hiện, thậm chí có tổ chức đã phải nhất thời đóng cửa. Do đó, chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 14001 & giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn môi trường là các biện pháp được show ra để giảm thiểu những rủi ro về môi trường cho những doanh nghiệp.
Vấn đề môi trường đã và đang đón nhận được sự quan tâm đặc biệt lớn từ phía cơ quan quản lý & XH. Đó sẽ là "biển cấm" đối với các doanh nghiệp thể hiện trách nhiệm yếu trước điều này.